Schadelijk geluid

Lawaai op het werk, dit zegt de wet

De regels volgens het Arbobesluit zijn:

• De lawaainiveaus waaraan de werknemers worden blootgesteld, moeten zijn beoordeeld. Als dat nodig blijkt, moet een deskundige de geluidsniveaus meten. Op die manier kan worden bepaald waar in het bedrijf en in welke mate werknemers mogelijk worden blootgesteld. Dat is nodig om te kunnen toetsen aan de wettelijke normen.
• Het beoordelen en meten moet periodiek gebeuren volgens een schriftelijk vastgelegd tijdschema. Als de omstandigheden binnen het bedrijf ingrijpend wijzigen, moet er sowieso opnieuw worden gemeten. Dat moet ook als er redenen zijn om aan te nemen dat de uitgevoerde beoordeling of meting onjuist is. Of als de resultaten van het arbeidsgezondheidskundig onderzoek dit nodig maken.
• Komt het geluid dagelijks boven de 80 decibel uit, dan moet u als werkgever zorgen voor gehoorbescherming. Het geluid is waarschijnlijk harder dan 80 decibel als het niet mogelijk is een normaal gesprek te voeren op ongeveer een meter afstand van elkaar.
• Als de dagelijkse dosis uitkomt boven de 85 decibel, dan zijn werknemers verplicht om gehoorbeschermers te gebruiken.
• In dat geval moet u als onderdeel van de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) ook een Plan van aanpak maken om de blootstelling aan geluid te verminderen.
• De blootstelling mag niet hoger zijn dan 87 decibel, rekening houdend met de dempende werking van de gedragen gehoorbescherming.
• Als werkgever moet u uw werknemers die worden blootgesteld aan lawaai van 80 decibel of meer voorlichten over de gevaren van geluid.
• Werknemers mogen een gehoortest laten doen om te kijken of de maatregelen effect hebben.

Het geluidsniveau wordt weergegeven in decibel (dB). Om rekening te houden met een verschillende gevoeligheid van het oor voor diverse frequenties, meten we het geluid met een zogenoemd A-filter. De eenheid van het geluidsniveau wordt dan uitgedrukt in dB(A).

Bij het bepalen van de dagelijkse dosis geluid gaat de wet uit van een werkdag van 8 uur. Als een werknemer minder lang in het lawaai werkt, neemt de impact ervan op het gehoor af. Op een halve dag werken scheelt dat 3 dB(A). Stel iemand werkt 4 uur in 83 dB(A), dan is de dagdosis 80 dB(A). Dat geldt natuurlijk alleen als diegene de rest van de dag niet meer in een lawaaiige omgeving komt.

Hinderlijk geluid

Bij hinderlijk geluid gaat het niet zozeer om het niveau want ook bij een geluidsniveau van minder dan 80 dB(A) kunnen klachten ontstaan. De inhoud van het geluid werkt dan verstorend. Klachten gaan dan bijvoorbeeld over slechte spraakverstaanbaarheid, onvoldoende privacy, concentratieverlies, eentonigheid, of schrikreacties. Het type werk heeft invloed op de mate van verstoring.

Lawaaiige beroepen

Beroepen die veel te maken hebben met hoge geluidsniveaus zijn vrachtwagenchauffeurs, bouwvakkers, hout- en metaalbewerkers, defensiepersoneel, politieagenten, boeren, diskjockeys en musici (leden van orkesten). Ook in bijvoorbeeld zwembaden, gymnastiekzalen, recreatiecentra en kinderdagverblijven komt soms schadelijk geluid voor.

Goed zorgen voor het gehoor

Om te bepalen of geluid een risico vormt bij u op het bedrijf maakt u een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). Als de blootstelling aan lawaai van toepassing is, dan staat in het bijbehorende Plan van aanpak beschreven wat u gaat doen om de risico’s te beperken. Verwacht u dat geluid een risico vormt bij u in het bedrijf, dan kan een arbeidshygiënist een blootstellingsonderzoek doen.

Is er inderdaad sprake van schadelijk geluid (80 dB(A) of meer) dan moet u periodiek een gehoortest aanbieden. Dat noemen we ook wel een audiometrisch onderzoek. Het wettelijk verplichte arbeidsgezondheidskundig onderzoek, PAGO of Preventief medisch onderzoek (PMO), is dan een praktische keuze waarbij een gehoortest onderdeel kan zijn van deze uitgebreide gezondheidscheck.