Vertrouwenspersoon bij aanpak ongewenst gedrag op werk
Uit de grootschalige enquête naar arbeidsomstandigheden die TNO jaarlijks houdt, blijkt dat 17% van de medewerkers in Nederland weleens te maken heeft gehad met grensoverschrijdend gedrag door leidinggevenden of collega's. Duidelijk is dat er nog veel te doen is voor werkgevers en medewerkers. Dit is zichtbaar geworden bij mediabedrijven die in de spotlight staan, maar dit gebeurt op tal van werkvloeren. Hoe voorkomt u ongewenst gedrag binnen uw bedrijf? Een vertrouwenspersoon draagt bij aan een open, goede werksfeer en helpt ongewenst gedrag te voorkomen.
Wat is ongewenst gedrag?
In de Arbowet staan vier soorten ongewenst gedrag omschreven:
- Agressie
- Pesten
- Discriminatie
- Seksuele intimidatie
Bij agressie kan er bijvoorbeeld sprake zijn van intimidatie door klanten, collega’s of leidinggevenden. Of van lichamelijk geweld. Pestgedrag kan betekenen dat iemand buitengesloten wordt, of genegeerd of getreiterd wordt. Het pesten kan onder andere betrekking hebben op iemands uiterlijk, geloof, seksuele voorkeur of leeftijd. Discriminatie kent wat dat betreft overlap. Dat kan bijvoorbeeld ook te maken hebben met leeftijd of seksuele geaardheid. Of met onder andere sekse, nationaliteit, etnische achtergrond of handicap.
Het ingewikkelde is dat ongewenst gedrag bewust kan plaatsvinden, maar soms ook onbedoeld of onbewust. Het gaat namelijk niet om de intentie van de 'dader', maar om hoe de ontvanger het ervaart. Wat de één onschuldig vindt, kan de ander als vervelend, vijandig, vernederend of intimiderend ervaren. Het is belangrijk om het slachtoffer serieus te nemen.
De gevolgen van ongewenst gedrag
Zowel slachtoffers als hun werkgevers hebben te maken met de negatieve gevolgen van ongewenste omgangsvormen op het werk. Ongewenst gedrag is een vorm van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) en dat is al jaren een van de belangrijkste arbeidsrisico’s. Slachtoffers kunnen (langdurig) ziek worden door stress of depressieve gevoelens. Vaak zijn deze werknemers al minder productief geworden voordat ze zich ziek melden. Door bijvoorbeeld slaaptekort of concentratieverlies
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden blijkt dat werknemers die interne ongewenste omgangsvormen ervaren gemiddeld 7 dagen extra per jaar verzuimen. Voor de wet bent u als werkgever verplicht PSA te voorkomen. Uw aanpak legt u vast in een beleid psychosociale arbeidsbelasting.
Vertrouwenspersoon helpt
De leidinggevende moet een melding over ongewenste omgangsvormen altijd serieus nemen. Maar het kan voor een slachtoffer lastig zijn open over deze problemen te praten. Een vertrouwelijk gesprek met een vertrouwenspersoon verlaagt deze drempel. Werknemers krijgen de kans om ongewenst gedrag te melden, en samen met de vertrouwenspersoon te zoeken naar oplossingen.
Daarbij laat u - als u een duidelijk vindbare vertrouwenspersoon heeft - zien dat u ongewenst gedrag niet tolereert. ArboNed-vertrouwenspersoon Sheila Peeters: “Het feit dat u zichtbaar beleid voert op ongewenst gedrag op de werkvloer, werkt ook preventief. U geeft als organisatie het goede voorbeeld en daarmee wordt het onderdeel van een bedrijfscultuur waarin mensen misschien eerder zullen denken: ‘kan ik dit wel maken?’ Dat is uiteindelijk de beste manier om ongewenst gedrag te voorkomen.”
Hulp nodig?
Via ArboNed kunt u een vertrouwenspersoon inhuren, of één van uw eigen werknemers volgt de training vertrouwenspersoon. Heeft u 35 of minder werknemers in dienst? Dan heeft u met het PSA-pakket in één keer uw PSA-beleid geregeld.
Naast hulp aan slachtoffers bij ongewenst gedrag, kan ArboNed u ook op andere manieren helpen de sociale veiligheid binnen uw organisatie te verbeteren. Vanuit de Arbowet bent u als werkgever verplicht om aandacht te besteden aan deze onderwerpen, in de wet psychosociale arbeidsbelasting genoemd.
