5 tips om fysieke belasting aan te pakken
Klachten aan het bewegingsapparaat vormen een veel voorkomende oorzaak van ziekteverzuim. Hoe kunt u de fysieke belasting van uw werknemers beperken?

Een derde van de arbeidsongeschiktheid komt door klachten aan het bewegingsapparaat. Te zwaar tillen, te veel dragen, werken met trillend gereedschap of een ongunstige werkhouding kunnen oorzaken zijn. Maar ook fysieke onderbelasting (te weinig bewegen of te lang zitten) is ongezond.
Hoe kunt u de fysieke belasting van uw werknemers beperken? Wij geven u 5 tips:
1. Zorg voor een actuele Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
Breng alle fysieke belasting in kaart en beschrijf de mogelijke risico’s die dit met zich meebrengt. Dit doet u bij het maken van de wettelijk verplichte Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). U kunt dan letten op de soort fysieke belasting (fysiek zwaar, repeterend werk, ongunstige werkhoudingen of statische belasting van medewerkers) maar ook op de hoeveelheid, de duur en de grootte van de werkzaamheden. Als u weet welke risico’s en gevolgen er bij u in het bedrijf aanwezig zijn, kunt u gerichte maatregelen bedenken om fysieke belasting te verlichten.
2. Doe verdiepende onderzoeken
Gelukkig hoeft u niet alles zelf te bedenken. TNO heeft gratis beoordelingstools ontwikkeld die u kunt gebruiken voor indicatief onderzoek, als aanvulling op de RI&E. Namelijk:
- De checklist fysieke belasting (CFB). Hiermee krijgt u snel een indicatie van de mogelijke risico’s van alle soorten fysieke belasting. Let op: deze checklist vervangt uw RI&E niet.
- Heeft u een bedrijf met vooral beeldschermwerkplekken? Ook dan kunnen uw medewerkers last krijgen van fysieke belasting. Met de checklist Beter Achter je Schermen (BAS) kunt u nagaan of de werkzaamheden binnen uw kantoor op een gezonde manier worden uitgevoerd.
3. Maak gebruik van de arbocatalogus
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is er om een veilige en gezonde werkomgeving te waarborgen, waar zowel werkgevers als werknemers verantwoordelijk voor zijn. In de Arbowet staat niet precies hoe u zaken moet regelen, maar juist welke resultaten u moet bereiken. Wilt u concrete maatregelen en voorbeelden weten? Kijk dan eens naar de arbocatalogus die bij uw branche hoort.
In een arbocatalogus beschrijven werkgevers en werknemers hoe zij invulling geven aan gezond en veilig werken. De catalogus beschrijft technieken en manieren, goede praktijken, normen en praktische handleidingen voor veilig en gezond werken binnen de branche waartoe jouw bedrijf behoort (bijvoorbeeld gezondheidszorg, kleinmetaal etc.).
4. Schakel professionele hulp in
Bij fysieke belasting is het belangrijk om de juiste experts in te schakelen. Elk bedrijf moet volgens de Arbowet een preventiemedewerker aanstellen. Een preventiemedewerker is iemand binnen een bedrijf die, meestal naast zijn reguliere taken, zich inzet om ongevallen en verzuim te helpen voorkomen. Zij werken op het gebied van fysieke belasting en werkhouding vaak samen met een ergonoom. De ergonoom kan ook meekijken op de werkvloer en een werkplek goed instellen of de juiste hulpmiddelen adviseren. Of, nog beter, u of uw medewerkers opleiden zodat ze het zelf kunnen doen.
5. Geef voorlichting
Nu heeft u alle risico’s in beeld gebracht, de juiste maatregelen getroffen en de beste hulpmiddelen aangeschaft. Dan bent u er nog niet. In de praktijk zien we soms dat bedrijven de nieuwste hulpmiddelen aanschaffen, maar vergeten om goed uit te leggen hoe ze werken. Of er is maar één persoon in het hele bedrijf die het apparaat goed kan bedienen. Dan worden eigenlijk weer nieuwe onveilige situaties gecreëerd.
Het is daarom belangrijk om uw medewerkers goed te voor te lichten en te trainen. Zorg er voor dat ze weten hoe ze nieuwe apparatuur veilig kunnen gebruiken. Voorlichting is ook een verplichting van de werkgever. Dus als goed 'huisvader' geeft u ook (herhaaldelijk) voorlichting. En in de Arbowet staat ook: de werknemer is verplicht de instructie op te volge