Verzuim in Nederland stijgt weer
Na een periode van daling, is het gemiddelde verzuimpercentage in Nederland in september 2023 gestegen naar 4,4% ten opzichte van 4,1% in augustus 2023. Dat blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare, beide onderdeel van HumanTotalCare en gezamenlijk werkzaam voor circa 1 miljoen werknemers. Nu het griepvirus actiever wordt en de kans op een herfstdepressie op de loer ligt, adviseren de arbodiensten preventieve maatregelen te nemen om werknemers gezond aan het werk te houden en de bedrijfscontinuïteit niet in gevaar te brengen.
Stijging verzuim door virussen
In september steeg het aantal ziekmeldingen van 39 naar 55 meldingen per 1000 werknemers. De stijging van het verzuim, na een periode van daling tijdens de zomer, is gebruikelijk voor deze tijd van het jaar. Toch kan dit voor met name de kleinere bedrijven zwaar vallen. De laatste weken neemt het aantal ziekmeldingen toe, met griepachtige klachten als belangrijkste aanjager. “Dit type verzuim zien we elk jaar na de vakantie stijgen tussen september en februari”, licht Redmer van Wijngaarden, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij ArboNed toe. “Virussen gaan in de wintermaanden meer rond doordat we dan veel binnen zitten en elkaar makkelijker kunnen besmetten. Wanneer de griep op zijn hoogtepunt is, verschilt per jaar. Vorig jaar zagen we een piek in de laatste week van het jaar, dat was vrij vroeg in vergelijking met andere jaren. De griepgolf van 2017 tot 2018 was de zwaarste van de afgelopen jaren, terwijl in de coronajaren een duidelijke griepgolf juist uitbleef.”
Extra aandacht voor hygiëne en weer vaker thuiswerken
Als veel mensen tegelijk ziek zijn heeft dat flinke impact op de werkvloer, mede gelet op het al hoge psychisch verzuim en de krapte op de arbeidsmarkt. Organisaties kunnen zich nu al voorbereiden op een tijdelijke toename van medewerkers die door de griep een paar dagen niet kunnen werken. Van Wijngaarden: “Denk aan het nemen van de basis-hygiënemaatregelen. Of de mogelijkheid bieden om wat vaker thuis te werken bij klachten, mits het werk dit toelaat uiteraard. En als je als team onderbezet raakt, spreek dan open met elkaar of er taken zijn die tijdelijk kunnen worden geschrapt of uitgesteld. Door op tijd samen vooruit te kijken, voorkom je dat de continuïteit van bedrijven en druk op werkenden verder in het gedrang komen.”
Herfstdepressie
Bijna een kwart van alle verzuimdagen wordt veroorzaakt door stressgerelateerde klachten. Van september tot en met november krijgen ArboNed en HumanCapitalCare circa 30% meer ziekmeldingen door psychische klachten dan in de periode van april tot augustus. Van Wijngaarden: “Sommige mensen krijgen in de herfst meer klachten zoals neerslachtigheid, extra vermoeidheid en geen zin en energie hebben om dingen te ondernemen. Zo’n herfstdepressie, officieel noemen we dat een seizoensgebonden depressie, kun je voor een groot deel voorkomen. Het wordt namelijk veroorzaakt door een verstoorde biologische klok. Omdat het sneller donker wordt, maakt het lichaam eerder melatonine aan om het voor te bereiden op de nacht, waardoor je vermoeid kunt raken. Daarnaast nemen we minder zon- of daglicht op waardoor het lichaam minder serotonine aanmaakt, het stofje dat juist zorgt voor een geluksgevoel. De mate waarin iemand hier last van heeft en hoe snel je hiervan herstelt, verschilt per persoon. Voor de meeste mensen is het meer een herfstdip. Toch kun je hier zelf iets aan doen. Door bijvoorbeeld te zorgen voor zoveel mogelijk daglicht en buitenlucht, in beweging te blijven en je dagelijkse ritme in stand te houden. Houden de klachten toch aan, zoek dan hulp. Dat kan veel ellende en verzuim voorkomen.”
