Stijgend verzuim door stress alsmaar groeiend probleem voor werkend Nederland

Stressgerelateerd verzuim stijgt

In 2024 lag het gemiddelde verzuimpercentage met 4,7% op nagenoeg hetzelfde niveau als een jaar eerder. Ondanks dat het totale verzuim stabiel bleef, signaleren de arbodiensten dat het stijgend verzuim door stress een alsmaar groeiend probleem is voor werkend Nederland. Ongeveer één op de vier verzuimdagen komt door stress. Daarnaast neemt de duur van stressgerelateerd verzuim jaarlijks toe. Medewerkers waren hierdoor in 2024 gemiddeld 250 dagen uit de running. Bij een burn-out liep dit zelfs op tot meer dan tien maanden; 318 dagen om precies te zijn.

Verschillen tussen medewerkers en organisatie

ArboNed en HumanCapitalCare constateren dat er aanzienlijke verschillen zijn in het verzuim door stress tussen onder andere leeftijdsgroepen, bedrijfssectoren en organisaties van verschillende groottes.

• Vooral bij medewerkers tussen de 25 en 45 jaar is de reden voor verzuim vaak stressgerelateerd.
• Bij vrouwen wordt relatief meer verzuim door stressklachten geregistreerd dan bij mannen.
• Bij parttimers staat het verzuim vaker in verband met stress dan bij fulltimers.
• In het openbaar bestuur, de gezondheidszorg en het onderwijs is het verzuim door stressgerelateerde klachten het hoogst.
• Bij bedrijven met meer dan 250 medewerkers is het stressgerelateerd verzuim hoger dan bij kleinere bedrijven (mkb).

Herken de signalen

Stress kan onder andere voortkomen uit werk, de privésfeer of maatschappelijke veranderingen. Ondanks dat de oorzaken verschillen, zijn de signalen vaak hetzelfde: piekeren, lusteloosheid en gespannenheid. Deze drie signalen zijn belangrijke voorspellers van uitval blijkt uit onderzoek. “Vaak is het makkelijker om zulke signalen bij anderen te herkennen dan bij jezelf”, zegt Redmer van Wijngaarden, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij ArboNed. “Als werkgevers en collega's deze signalen herkennen bij een ander, dan is het cruciaal om dit bespreekbaar te maken. Dat is moeilijk en gebeurt daarom niet altijd. Maar alleen dan kunnen werknemers en werkgevers vroegtijdig samen naar oplossingen zoeken en voorkomen dat klachten verergeren. Vroege interventie, zoals een open spreekuur bij de bedrijfsarts of snelle toegang tot een bedrijfspsycholoog, bevordert het welzijn van medewerkers en helpt verzuim te verkorten of voorkomen.”

Steun van de werkgever

Van Wijngaarden: “Hoewel externe factoren niet altijd te beïnvloeden zijn, spelen de manier waarop medewerkers met stress omgaan, de beschikbare energiebronnen en de steun die zij krijgen een cruciale rol bij het voorkomen van verzuim. Ook wanneer stress voortkomt uit privésituaties – zoals echtscheiding, rouw of mantelzorg – kunnen werkgevers ondersteuning bieden. Dit kan bijvoorbeeld door flexibele werkindeling aan te bieden en, waar nodig, professionele hulp te faciliteren. Daarnaast helpen tools zoals de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het Preventief medisch onderzoek (PMO) de werkgever om risicofactoren vroegtijdig in kaart te brengen en preventief in te grijpen."

Verzuim door griepklachten op retour

Naast langdurig verzuim door stressgerelateerde klachten, zorgen griepachtige klachten jaarlijks voor tijdelijke pieken in het kortdurende verzuim. In februari 2025 liep het gemiddelde verzuimpercentage op naar 5,4% (tegenover 5,1% in januari). Het verzuim in februari lag daarmee aanzienlijk hoger dan in februari 2024 (5,1%). Inmiddels neemt het verzuim door griepachtige klachten af, waarmee we de piek achter ons laten.