Verzuim in 2022: grote verschillen per maand, psychisch verzuim blijft stijgen
In november 2022 bleef het gemiddelde verzuimpercentage in Nederland met 4,8% gelijk aan de maand ervoor. Het aantal verzuimmeldingen daalde licht. Dat blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare, beide onderdeel van HumanTotalCare. Deze cijfers komen aan het einde van een jaar waarin het verzuim maandelijks grote verschillen liet zien. Een jaar waarin ook de groei van het psychisch verzuim en de impact van corona en griep in een steeds krapper wordende arbeidsmarkt opvielen.
Het aantal ziekmeldingen door corona daalde in november, terwijl het verzuim door griepachtige klachten gelijk bleef. ‘Met 4,8% blijft het verzuimpercentage constant ten opzichte van de maand ervoor’, vertelt Redmer van Wijngaarden, directeur medische zaken bij ArboNed. ‘Toch zien we dat het verzuim structureel hoger is dan voor de coronapandemie. In 2019 was het verzuimpercentage in november 4,5%.’ Begin december zagen de arbodienstverleners door griep een stijging in het aantal verzuimgevallen. Ongeveer 30% van alle meldingen kwam toen door griep.
Jaartrends in verzuim
De impact van corona – maar ook griep – was het hele jaar zichtbaar in het verzuim. Het jaar kenmerkte zich door grote stijgingen en dalingen binnen korte tijd. In het merendeel van de gevallen kwam dit door een sterke toe- of afname van het aantal corona- of griepgevallen. Maar ook het stijgende aandeel van langdurend psychisch verzuim speelde een rol. Daarop was ook de arbeidsmarkt die in 2022 steeds krapper werd van invloed.
Eerste kwartaal: verzuim door corona en griep bleven toenemen
Het jaar startte in januari 2022 met een gemiddeld verzuimpercentage van 5,0%. Voor het eerst sinds de start van de pandemie werd meer dan de helft van het aantal verzuimmeldingen veroorzaakt door corona. Door de mildere variant waren werknemers met corona wel sneller hersteld dan het jaar daarvoor. In februari namen de verzuimmeldingen door corona verder toe. Dit leidde tot een gemiddeld verzuimpercentage van 5,5%. Het hoogste punt kwam echter in maart. Het verzuimpercentage steeg toen naar 5,6% met een recordaantal verzuimmeldingen door griep en corona: 11 meldingen voor elke 100 werkenden. Inmiddels was werkend Nederland, na een lange periode van verplicht thuiswerken, weer teruggekeerd naar kantoor.
Tweede kwartaal: gemiddeld verzuim bereikte kantelpunt en daalde, psychisch verzuim steeg
In april bereikte het verzuim een kantelpunt en daalde het verzuimpercentage naar 4,8%. Corona en griep verdwenen naar de achtergrond en de aandacht van werkgevers verschoof naar de zorg om de inzetbaarheid van medewerkers in deze krappe arbeidsmarkt. Een maand later was het gemiddeld verzuim met 4,3% nagenoeg weer terug op het niveau van voor corona. Toch nam het aantal coronabesmettingen in juni weer toe, waardoor het nadrukkelijk advies aan werkgevers was alert te blijven op het voorkomen van besmetting met griep en corona op de werkvloer. Naast deze stijging zagen ArboNed en HumanCapitalCare ook dat het langdurend verzuim door psychische klachten 10% hoger was dan in dezelfde periode vóór corona.
Derde kwartaal: grote verschillen per maand
Ondanks de vakantie steeg het verzuim in juli, met name door corona, naar 4,5%. Het beeld veranderde echter toen verzuim door corona in augustus uitbleef en het verzuim ineens fors daalde naar het niveau van voor de pandemie in augustus 2019. Het dalende verzuim bleek echter van korte duur. In september nam het verzuim door griep en corona weer toe: van 4,0% naar 4,3%.
Vierde kwartaal: verzuim stijgt en blijft constant
Het vierde kwartaal begon in oktober met een kleine piek in corona en een toename van griepachtige klachten. Hierdoor steeg het verzuim fors naar 4,8%. In november bleef dit beeld gelijk. Het is nog de vraag wat het verzuim in de decembermaand verder doet.
De impact van corona, griep en psychisch verzuim
Corona en griep zullen ook in het nieuwe jaar zichtbaar blijven in het verzuim. ArboNed en HumanCapitalCare zien voor het nieuwe jaar vooral het voorkomen van psychisch verzuim als belangrijk aandachtspunt. Van Wijngaarden: ‘Psychische klachten zorgen ervoor dat steeds meer mensen uitvallen, terwijl dit in veel gevallen met de juiste en tijdige hulp kan worden voorkomen. Dit blijft maatwerk. Zeker in deze krappe arbeidsmarkt is het belangrijk dat werkgever en werknemer samen alert blijven op het bewaken van de juiste balans.’